Lang geleden waren er van die lekkere kleine koekjes in de winkel te koop. Een biscuitje met daarop een suikertoefje in zachte pastelkleuren. Inmiddels zijn ze niet meer te koop in de Nederlandse winkels maar nog steeds favoriet bij de kinderen in onze familie. Daarom werd ik door mijn jongste zus uitgedaagd om zelf deze koekjes te maken. Ik heb alleen geen idee hoe ze in Nederland exact heten. Het meest passend vind ik kristalletjes, een verbastering van het Engelse Ised Gems.
Verschillende namen
Voor ik tot die conclusie kwam heb ik eerst gegoogeld of er een betere naam is. Google leverde me een scala aan namen op, variërend van Carolientjes tot mopkes en ook nog Nic-Nac. Die laatste ligt me dan weer wat meer bij. Maar bij het verder lezen dan mijn neus lang was, lijken dat toch andere koekjes te zijn, namelijk letterkoekjes. Ben je benieuwd welke namen er (met name in België) nog meer aan gegeven worden? Lees dan dit artikel even op Wikipedia. Zelf geef ik dus de voorkeur aan de Engelse benaming Ised Gems, maar dan met een Nederlands tintje 😉 Of Google het nu met mij eens is gaan we de komende tijd terug zien in de statistieken, haha.
Een koekje of een kaakje
Bij de allereerste poging om zelf kristalletjes te maken, leerde ik gelijk dat het nog een paar pogingen zou kosten om echte kristalletjes te kunnen maken. Zo maakte ik de eerste keer gebruik van een zandkoekjesdeeg. En dat was het dus niet. Het was gewoon niet zo echt als ik graag wilde. Later schoot me te binnen dat ik jaren geleden al eens een recept voor kaakjes of biscuitjes gemaakt had. En die vond ik terug op de blog! Snap je nu waarom ik een blog heb? Het is mijn persoonlijke naslagwerk 😉 Bij een volgende poging gebruikte ik dat recept waarbij de uitkomst al een stuk beter was. De derde poging was uiteindelijk de beste en daarom deel ik dat recept met jullie.
Wil je dit recept opslaan op je Pinterest account? Leuk, dankjewel! Zo help je Bakkriebels een beetje te groeien. Maar nog beter is dat jij het recept altijd makkelijk kunt herkennen als je één van de onderstaande foto’s pint.
Royal icing test
Dan hebben we dus voor de koekbasis en eerste uitdaging gehad. Maar ook de royal icing toefjes hadden wat test pogingen nodig. Spuit je de toefjes direct op de koekjes om de icing daarna te laten drogen of is er achteraf op ‘plakken’ toch beter? Ik leerde dat ook het soort koekje eronder invloed heeft. Zo ging ik van ‘op de koekjes drogen’, naar achteraf ‘erop plakken’ en weer terug naar er direct opspuiten en dan laten drogen.
Dikke royal icing
Om de perfecte toefjes te spuiten, heb je hele dikke royal icing nodig. In het basisrecept leg ik uit hoeveel verschillende diktes gangbaar zijn en welk het makkelijkst werken. Voor deze kristalletjes heb je icing nodig die helemaal niet vervormt na het opspuiten. Daarom is het belangrijk om, na het maken van icing eerst de kleurstof toe te voegen en erdoor te mengen. Ook kleurstof kan namelijk invloed hebben op de dikte van de icing. Heb je de juiste dikte? Dan moet er waarschijnlijk nog een klein beetje water toegevoegd worden om de icing spuitbaar te maken. Doe dit echt druppelsgewijs.
Lange droogtijd
Nadat de royal icing op de koekjes gespoten is, hebben deze koekjes nog een lange droogtijd nodig. Op Engelstalige blog las ik over een half uur. De buitenkant van de royal icing is dan wel droog maar binnenin is de icing nog niet droog, laat staan uitgehard. Daarom geef ik 24u als richtlijn aan in het recept. Het kan mede door de luchtvochtigheid op de dag dat jij ze maakt, korter of langer duren. Na die lange droogtijd is de icing dan wel uitgehard, maar kunnen de biscuitjes weer wat zachter geworden zijn. Om de koekjes helemaal te perfectioneren droog je de koekjes dan nog gedurende een half uurtje in de oven op 50 graden.
Koemelkvrij
Voor de biscuits heb je een klein beetje boter nodig. Let daarbij op dat je een goede plantaardige roomboter vervanger gebruikt zoals roombeter. Alle overige ingrediënten bevatten geen melk.
Met deze kristalletjes heb ik geoefend om scherpe foto’s te maken van vallende kristalletjes. Uit de enorme hoeveelheid foto’s die daaruit kwam heb ik er drie gekozen om met jullie te delen. Kijk eens hoe leuk dat effect is. Ik moet hier vaker mee gaan oefenen 😉
Kristalletjes
Ingrediënten
- Voor de biscuits:
- 50 gram bloem
- 50 gram maizena
- 4 gram vanillesuiker
- 40 gram poedersuiker
- 25 gram ei
- 25 gram (room)boter
- Voor de toefjes:
- 250 gram poedersuiker
- 1 m eiwit
- kleurstof naar keuze
- beetje citroensap
Instructies
- Kneed van alle ingrediënten voor de biscuitjes een samenhangend deeg.
- Rol het deeg tussen twee vellen vershoudfolie uit tot een dikte van 3 mm.
- Laat het deeg nu ongeveer één uur koelen in de koelkast.
- Verwarm de oven voor op 180 gaden
- Bekleed een bakplaat met bakpapier.
- Steek met een gekartelde uitsteker van circa 2 cm doorsnede zoveel mogelijk biscuitjes uit het deeg.
- Leg de uitgestoken koekjes op de bakplaat.
- Bak de koekjes in ongeveer 8-10 minuten gaar. Let op! De koekjes verkleuren pas echt als ze te lang gebakken zijn.
- Laat de koekjes volledig afkoelen.
- Doe het eiwit in een mixerkom.
- Voeg de poedersuiker in 3 delen toe. Zeef ieder deel boven de kom en mix dit door voor je het volgende deel toevoegt.
- Mix na het toevoegen van het laatste deel iets langer door.
- Verdeel de icing in net zoveel porties als je kleuren wilt gebruiken.
- Kleur ieder deel icing met een hele kleine hoeveelheid kleurstof.
- Voeg een klein beetje water aan ieder portie icing toe. Doe dit druppelsgewijs en spatel ook dit er telkens goed door voor je meer water toevoegt. De royal icing moet spuitbaar zijn maar wel zo dik dat het nog in dezelfde vorm blijft na het opspuiten.
- Doe de eerste kleur royal icing in een spuitzak met een klein stervormig spuitmondje.
- Spuit toefjes op de koekjes. Herhaal dit ook met de andere kleuren.
- Zet de kristalletjes in de afgekoelde oven en laat ze zo ongeveer 24u drogen.
- Check na 24u of de kristalletjes voldoende gedroogd zijn. Dit gaat met name om de royal icing. Zo niet, laat ze dan langer drogen.
- Door het drogen worden de biscuitjes wat zachter. Zet de koekjes daarom, na het drogen, ongeveer een half uur in een oven van 50 graden.
- Bewaar de kristalletjes luchtdicht verpakt.
hoi . kan het kwaad als je het deeg niet in de koelkast laat voor 1u of verranderd er dan wat?
Hoi Samantha,
Door het deeg te koelen zet het deeg zich. Oftewel de bloem en maïzena heben de tijd om het ei op te nemen. Ook trekken de smaken in elkaar en als allerlaatste helpt het ook tijdens het uitsteken dat de uitgestoken rondjes niet vervormen. Alleen maar voordelen dus
Groetjes, Adriënne
hoi
oke. als ik deeg in mijn koelkast leg word het altijd zo mega hard is dat ook normaal?, of in dat geval iets korter erin leggen?.
vr gr
Ha,
Ja dat klopt inderdaad wel. Voor het deeg maakt het niet uit. Het is wel de reden waarom ik het deeg voor het koelen al uitrol tot 3mm dikte. Als je iets zachter deeg makkelijker vind om te verwerken dan kan je er ook voor kiezen om het deeg als bal te koelen of door het nog even door te kneden na het koelen.
Groetjes
hoi
bedankt voor uw snelle reactie. ps welke maat stervormige spuitmond heeft u gebruikt?.
vr gr samantha.
hoi,
Nu duurde het even wat langer, sorry Ik kan het helaas pas zaterdag voor je na meten. Ken je de sets met metalen (volgens mij 16 stuks) uitstekers in een metalen doosje? ik gebruikte de klei ste maar van de geribbelde set. als ik moet schatten denk ik ongeveer 2 cm.
groetjes, Adriënne