Ik kan dit jaar geen genoeg krijgen van de oranje baksels. Mijn hoofd barst zowat uit elkaar van de ideeën, waarvan ik de meeste direct weer aan de kant schuif om veel verschillende redenen. Er waren twee ideeën die me niet los lieten, die voegde ik samen tot deze rood-wit-blauwe Friese Oranjekoek.
Zwak voor Friese zoete baksels
Friesland kent heel veel lekkere traditionele (zoete) baksels. Wat dat betreft heeft Friesland van alle provincies zo ongeveer de meeste aantrekkingskracht op mij. Het feit dat mijn ouders daar wonen, niet meegerekend. Van suikerbrood tot kealepoot en van dumkes tot oranjekoek en alles daartussenin. Als ik in Friesland ben moet ik echt even een bakkerij of supermarkt in. De Friese zoete keuken is er één met veel lekkere traditionele recepten, die gedeeltelijk door heel Nederland uitgewaaid zijn. Welke Nederlandse supermarkt heeft er geen suikerbrood in het assortiment? En toch… Ze smaken zelden zo lekker als die je in Friesland koopt. Tenzij je de Friese bakworkshop bij Mannin van Baksels.net gevolgd hebt. Dan maak je al die lekkernijen gewoon lekker zelf.
Wil je dit recept opslaan op je Pinterest account? Onderstaande afbeelding helpt jouw dit recept altijd makkelijk terug te vinden.
Liefde voor oranjekoek
De oranjekoek heeft een aantrekkingskracht op me van heb ik jouw daar. Met zijn licht kruidige sinaasappel smaak in combinatie met amandelspijs en glazuur is het een van mijn Friese favorieten. Maar ja… Welke bakker gebruikt geen roomboter in zijn koek? En dat is niet echt buikfijn voor ons. Wil ik dan oranjekoek, dan zit er maar één ding op: aan de bak. Daarom dook ik maar eens even een aantal recepten in om uiteindelijk een eigen koemelkvrije versie te kunnen maken. Één die stukken lekkerder is dan die van onze plaatselijke supermarkt.
Roze oranjekoek
In onze supermarkt is hij op dit moment in twee kleuren te koop. Uiteraard in de traditionele roze kleur, waarbij niemand snapt waarom de koek oranjekoek heet als het glazuur roze is. Weet jij het wel? Pssst… Het komt door de gekonfijte sinaasappel die door het deeg gaat en waar de koek zijn smaak aan te danken heeft. Nu, rond Koningsdag zag ik de koek ook in het oranje. Een kleur die geen vragen oplevert want iedereen snapt waarom het oranjekoek heet. (Of toch niet)
Net geen sheetcake
Maar stiekem is hij nu alleen maar oranje omdat het morgen Koningsdag is. Precies de reden waarom ik mijn oranjekoek ook oranje gemaakt heb. En de echte reden dat ik oranjekoek gemaakt heb was nog niet eens zozeer dat ik trek had in oranjekoek maar dat ik een leuk en lekker recept voor een ‘sheetcake’ zocht. Een recept dat geen cake maar wel sheet was. Een sheetcake is namelijk een van de vele baktrends van het moment. Het is een rechthoekige plak cake waar op de rand een decoratieve rand botercrème is aangebracht. Wat dat betreft is de Friese oranjekoek hier echt de perfecte vervanger van de cake. Op oranjekoek hoort traditioneel namelijk botercrème. Tegenwoordig wordt er vaker slagroom gebruikt. Vroeger was het echter crème vanwege de houdbaarheid.
Hoe een Friese oranjekoek een Hollandse oranjekoek werd
Om de Friese oranjekoek te veranderen in een Hollandse oranjekoek, kleurde ik fondantglazuur oranje. Fondantglazuur is glazuur die stabieler is dan het glazuur dat je zelf maakt met poedersuiker en water. Heb je dit niet in huis, dan kan je het altijd vervanger door zelfgemaakte glazuur. De botercrème kleurde ik met rode en blauwe voedingskleurstof. Ik haalde mijn Koningsdag stamps van Partycupcakes uit de kast voor een paar toffe fondantschildjes. En natuurlijk kwamen er weer tal van sprinkles aan te pas. Zo’n makkelijke voorraad om even aan te spreken, haha! Heb jij niet zo’n grote voorraad sprinkles? Gebruik dan bijvoorbeeld m&m’s en rood-blauwe en oranje sprinkles uit dr. oetker regenboogfantasie
Koemelkvrij
Deze Friese oranjekoek is koemelkvrij door mij gemaakt. Hiervoor gebruikte ik opnieuw mijn favoriete roomboter vervanger van het moment. Ik heb namelijk altijd wel een flinke voorraad Roombeter van BleuBand in huis. Deze is ook fijn luchtig te kloppen voor de botercrème, waardoor je toch een smakelijke koemelkvrije botercrème kunt maken.
Friese Oranjekoek
Ingrediënten
- voor de oranjekoek
- 325 gram bloem
- 1/2 theelepel bakpoeder
- 150 gram lichtbruine basterdsuiker
- 75 gram boter
- 1 m ei
- 60 gram water
- 1 tl anijszaad
- 1/4 theelepel nootmuskaat
- 1/4 theelepel kardemom
- 50 gram gekonfijte sinaasappel of sinaasappelrasp van 1,5 sinaasappel
- voor de amandelspijs
- 150 gram amandelmeel
- 150 gram kristalsuiker
- 1 m ei
- citroenrasp
- water
- voor de afwerking
- 175 gram fondantglazuur
- water
- oranje voedingskleurstof
- 2 m eiwitten (ca. 70 gram)
- 140 gram suiker
- 180 gram boter
- vanillearoma
- rode en blauwe voedingskleurstof
Instructies
- Verwarm de oven voor op 180 graden.
- Leg bakpapier op een bakplaat.
- Meng voor de oranjekoek de boter met de suiker.
- Voeg de overige ingrediënten voor het deeg toe en kneed het tot een samenhangend deeg.
- Verdeel het deeg in twee gelijke delen.
- Verpak het in folie en leg het in de koelkast.
- Meng het amandelmeel met de suiker, citroenrasp en het ei tot een klont vrije amandelspijs.
- Voeg water toe en roer dit erdoor zodat een smeerbare amandelspijs ontstaat.
- Haal één deel deeg uit de koelkast. Rol dit op het bakpapier uit tot een gelijkmatige, vierkante dunne plak van 25×25 cm. Dek de bovenkant voor het uitrollen af met het folie waar het in verpakt zat.
- Bestrijk deze plak deeg met amandelspijs.
- Haal het tweede deel deeg uit de koelkast.
- Rol dit deeg ook uit, tussen twee lagen vershoudfolie, tot een dunne gelijkmatige plak deeg van 25×25 cm.
- Verwijder een laag vershoudfolie en leg de deegplak op het amandelspijs.
- Verwijder nu ook de tweede laag vershoudfolie.
- Leg de oranjekoek op de bakplaat.
- Bak de koek in het midden van de oven in ongeveer 30 minuten goudbruin en gaar.
- Laat de koek ongeveer 15 minuten afkoelen op de bakplaat.
- Verplaats de koek daarna naar een rooster om volledig af te koelen.
- Mix intussen de boter voor de afwerking in 20 minuten goed luchtig.
- Haal het uit de mixerkom en maak de kom vetvrij.
- Doe de eiwitten in de vetvrije mixerkom.
- Doe de suiker in een pan, voeg een klein beetje water toe en breng het aan de kook.
- Kook de suikersiroop tot het een temperatuur van 121 graden heeft.
- Zodra de suikerstroop 116 graden is, klop je het eiwit luchtig.
- Voeg de suikerstroop, al kloppend in een dunne straal toe aan het eiwit,
- Klop deze meringue net zo lang tot het afgekoeld is tot kamertemperatuur.
- Voeg dan eetlepel na eetlepel de boter toe en mix nog ongeveer 5 minuten na.
- Voeg ook naar smaak vanille aroma toe.
- Verdeel de botercrème in drie porties.
- Kleur èèn deel rood, èèn deel blauw en laat het derde deel wit.
- Doe de botercrème in spuitzakken met verschillende spuitmondjes.
- Verwarm de fondantglazuur tot 36 graden.
- Voeg intussen oranje kleurstof toe en zo nodig een beetje water om het wat af te slappen.
- Spreid de fondantglazuur uit over de oranjekoek.
- Zet de koek even in de koelkast om het glazuur uit te laten harden.
- Spuit de botercrème op de rand van de oranjekoek.
- Decoreer de oranjekoek verder met sprinkles en decoraties. Ik gebruikte vlaggenschildjes, kleine oranje chocoladereepjes en fondantschildjes.